Perhatikan kubus satuan di bawah! Gambar sebelah kiri menunjukkan 1 kubus satuan yang memiliki rusuk 1 cm, sehingga volumenya 1 cm³. Pada gambar sebelah kanan terdapat kubus besar yang disusun dari kubus satuan yang volumenya 1 cm³. Kubus besar tersebut disusun dari 1.000 kubus satuan dengan volume masing-masing kubus satuan 1 cm3. Dari gambar di atas diperoleh bahwa 1 dm³ = 1.000 cm³.
Hubungan satuan volume (km³, hm³, dam³, m³, dm³, cm³, dan mm³) adalah sebagai berikut.
A. Volume dalam Satuan Kubik
Contoh : 1 km³ = 1.000 hm³.
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Contoh 2: 4 dm³ = 4.000.000 mm³.
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Contoh 3 : 3.000 dm³ = 3 m³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Contoh 4 : 2.750.000 cm³ = 2,750 m³.
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 7 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Selesaikanlah soal berikut! Tuliskan cara dan hasilnya di buku tulismu!
1. 2 hm³ = 2 hm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2. 4 dm³ = 4.000.000 cm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
3. 5 cm³ = 5 cm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 0 | 0 | 0 |
4. 7 hm³ = 0,007 km³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 0 | 0 | 0 |
5. 8 mm³ = 0,008 cm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 |
6. 6.000 cm³ = 6 dm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
7. 6.875.000 cm³ = 6,875 m³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 8 | 7 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
8. 750.000 m³ = 750 dam³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
9. 8.250 dm³ = 8,250 m³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 2 | 5 | 0 | 0 | 0 | 8 | 0 | 0 | 0 |
10. 125.000.000 mm³ = 125 dm³
| Km³ | Hm³ | Dam³ | M³ | Dm³ | Cm³ | Mm³ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 2 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
B. Satuan Volume dalam Liter (L)
Satuan volume yang lain adalah kiloliter (kL), hektoliter(hL), dekaliter(daL), liter(L), desiliter(dL), centiliter(cL), mililiter(mL). Hubungan antar satuannya adalah jika naik dibagi 10, sedangkan turun dikali 10.
Contoh
1. 1 kL = 10 hL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2. 7 L = 7.000 mL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 7 | 0 | 0 | 0 |
3. 200 dL = … L
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 |
4. 50.000 mL = … L
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Asyik Mencoba
Selesaikanlah soal berikut! Tuliskan cara dan hasilnya di buku tulismu!
1. 1 L = 1.000 mL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 |
2. 6 dL = 600 mL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | 0 |
3. 7 kL = 7.000 L
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 7 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
4. 15 hL = 1.500 L
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5. 80 dal = 8.000 dL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 8 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6. 6.500 mL = 65 dL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 0 | 0 | 6 | 5 | 0 | 0 |
7. 875.000 dL = 875 hL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 87 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
8. 450.000 dal = … kL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 4500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
9. 7.250 dL = 7,25 hL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 0 | 7 | 2 | 5 | 0 | 0 | 0 |
10. 325.000.000 mL = 325 kL
| kl | hl | dal | l | dl | cl | ml |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 325 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
C. Hubungan Antar Satuan Volume Kubik dan Liter
Satuan volume yang sering digunakan adalah m³, liter, dan cc. Berikut ini adalah hubungan satuan m3 dengan satuan liter.
Keterangan
- Pada satuan m³ setiap turun 1 tangga, dikalikan dengan 1.000. Setiap naik 1 tangga dibagi 1.000 atau dikali dengan 1/1.000.
- Pada satuan liter setiap turun 1 tangga, dikali dengan 10. Setiap naik 1 tangga dibagi 10 atau dikali dengan 1/10.
- Hubungan antarsatuan volume : 1 m³ = 1 kL, 1 dm³ = 1 liter, 1 cm³ = 1 mL = 1 cc
Asyik Berlatih
Kerjakan latihan berikut!
- 1 m³ = 1 x 1.000 = 1.000 dm³
- 1 cL = 1 x 10 = 10 mL
- 1 dam³ = 1 x 1.000.000 = 1.000.000 L
- 5 kL = 5 x 10 = 50 hL
- 3 L = 3 x 1.000 = 3.000 mL
- 30 hL = 30 : 10 = 3 kL
- 1.500 mL = 1.500 : 1.000 = 1,5 L
- 2.000 dm³ = 2.000 : 1.000 = 2 m³
- 12.000 cm³ = 12.000 : 1.000 = 12 dm³
- 450 cL = 450 : 100 = 4,5 L
- 7 dm³ = 7 x 1 = 7 L
- 10 cm³ = 10 x 1 = 10 cc
- 1 dal = 1 x 1.000 = 1.000 cm³
- 1 cL = 1 x 10 = 10 cm³
- 1 m³ = 1 x 10 = 10 hL










0 komentar:
Post a Comment
Mohon tidak memasukan link aktif.